Kiswahili pre NECTA 4

By
Gari ikitimua vumbi
Jibu maswali yote;
SEHEMU A (alama 10)
1.   Soma kifungu cha habari ifuatayo kisha jibu maswali kama ilivyoelekezwa.
Mako, mwosha magari maarufu mtaani Sakubimbi, alishughulika kama kawaida yake. Leo alionekana kuchoka zaidi, pengine tenda ya kuosha Fuso, ilimnyong’onyeza vilivyo. Mwanaume huyu alikuwa na mwili wa wastani tu, kakamavu aliyezifikia kilo 61 kwenye uzani.
     Wakati akiendelea kuosha Fuso ile, jua liliendelea kuipiga ngozi yake, naye hakuisha kushika nywele, kipilipili kilichokoza, ngumu zimerundikana na kutengeneza kitu kama mkutano wa nzi, labda hazikuliona chanuo kwa muda!
     Fuso sasa ilitakata haswaa, Mako akatembea mpaka alipo mwajiri wake, akachukua fedha na kuzielekeza kibindoni, kabla hazijafika akastushwa na sauti yenye kitetemeshi cha kuigiza,
     “Uko chini ya ulinzi, toa fedha uishi…”
Mako akabinua bichwa ili apate kumtazama aliyetema maneno hayo, macho yake yakagongana na sura ya mtoto mdogo, umri miaka saba, kavaa sare za shule na begi dogo kalipachika mgongoni, kisha akambeba kindakindaki. Kwa ambae angewaona hata kama angekuwa mgeni eneo hilo ni lazima angegundua kuwa viumbe wale walikuwa ni mtu na mwanae. Nkenye alifanana mno na baba yake, hasa zile nywele, kipilipili kilichokoza. Majirani walisema Nkenye alijaa urumbi wa maneno kama babaye.

MASWALI

i.             Andika kichwa cha habari hiyo kwa maneno yasiyopungua matano.
ii.            Ni kazi gani alifanya Mako?
iii.           Nini maana ya neno kibindoni?
iv.          Kwa nini watu walisema kuwa Mako alifanana na mwanaye?
v.           Taja mafunzo mawili yanayopatikana katika habari hiyo?

2.   Andika ufupisho wa aya ya mwisho kwa maneno yasiyozidi 30.

SEHEMU B (alama 25)

3.   Katika kila moja ya sentensi zifuatazo, onesha kosa moja la kisarufi kisha andika sentensi hiyo kwa usahihi.
a)     Kinyonga kinakimbia. b) Arusi ya dada yenu zitakuwa Disemba 2015.
c)   Mwaka huu jua zinachoma sana. D) Tafadhali nikope shilingi mia nitakurudishia kesho kutwa.
e)   Kichumba hiki kichafu sana.
4.   Onesha dhima ya kiambishi “ni” kilichopigiwa msitari katika sentensi zifuatazo.
a. alinisaidia b. wajumbe wapo mkutanoni
c.wakubalieni d. yeye ni mvivu e.  nina kalamu

SEHEMU C (alama 10)

5.   Eleza tofauti iliyopo kati ya hotuba na risala. Andika hotuba kuhusu “Maji ni Uhai.”

SEHEMU D (alama 10)

6.   Eleza jinsi shughuli za Waarabu zilivyosaidia kukuza na kueneza lugha ya Kiswahili nchini Tanzania kabla ya uhuru.

SEHEMU E (alama 45)

7.   “mwandishi wa fasihi ni mchunguzi wa jamii ambaye huyaweka wazi maovu mbalimbali”. Jadili jinsi kazi za washairi wawili kati ya hao walioorodheshwa zilivyosadifu kauli hii.
8.   “Msanii ni mwalimu wa jamii”. Thibitisha kauli hii kwa kutumia riwaya mbili ulizosoma.

9.   Tunga utenzi wenye beti nne kuhusu umuhimu wa maji.



Popular posts from this blog

Jinsi ya Kuandika CV | Mfano wa CV Wasifu

By
Image
Kitaalamu Zaidi, Tunaweza Kukuandikia Barua ya Maombi ya Kazi na CV Uitwe Katika Usaili na Upate Kazi. Barua Tsh. 5,000/= na CV Tsh. 9,000/=. Gusa Hapa Kuwasiliana Nasi. CV au wasifu ni kitu cha lazima kwa yeyote anayeomba kazi. Watu wengi wanaokosa kazi, tatizo huwa siyo wao, bali tatizo huwa ni CV zao. Kumekuwa na makosa mengi katika uandishi wa CV jambo ambalo limesababisha watafuta kazi wengi kushindwa kuitwa kwenye usaili. Makala hii itakueleza namna sahihi ya kuandika CV, utaitwa katika ‘interview’ nyingi endapo utaandika CV sahihi. Tena nakukumbusha, kila taaluma ina aina yake ya CV, CV ya rubani haifanani na CV ya injinia. Vivyo hivyo, CV ya mpishi haifananani na CV ya Mwalimu. Pia nakukumbusha usome jinsi ya kuandika barua ya maombi ya kazi , kwani CV huenda pamoja na barua ya maombi ya kazi. Hatua ya kwanza nitaonesha mfano wa CV kwa lugha ya Kiswahili na hatua ya pili nitaonesha mfano wa CV kwa lugha ya Kiingereza halafu utachagua mwenyewe utumie lugha gani katika kua
Read More»

Jinsi ya Kuandika Barua ya Maombi ya Kazi Mwaka 2024

By
Image
Kitaalamu Zaidi, Tunaweza Kukuandikia Barua ya Maombi ya Kazi na CV Uitwe Katika Usaili na Upate Kazi. Barua Tsh. 5,000/= na CV Tsh. 9,000/=. Gusa Hapa Kuwasiliana Nasi. Umewekeza katika elimu yako, una kila sifa ya kupata kazi fulani lakini hupati kazi hiyo, inawezekana kabisa sababu mojawapo inayokufanya usipate kazi unayoitaka ni kutokujua kuandika barua ya maombi ya kazi au unapoandika, unaandika katika namna mbaya inayofanya waajiri wakupuuze. Kwa muda mrefu nimekuwa nikiulizwa na wanafunzi na wasomaji wa mtandao wangu kuhusu jinsi ya kuandika barua ya maombi ya kazi kwa kiswahili, na wengine huuliza kuhusu jinsi ya kuandika barua ya maombi ya kazi kwa kiingereza. Waombaji wengi huuliza kuhusu maombi ya kazi ya udereva, hotelini, kazi za polisi, ualimu, afya utendaji wa kijiji na kazi chungu nzima ambazo haziwezi kutosha hapa zikiandikwa. Kazi zote siku hizi zinahitaji kuandika barua, hata kama unataka kujitolea, lazima utaandika barua! Isivyo bahati ni kuwa, hata mtandaoni
Read More»

Jinsi ya Kuandika Risala | Kiswahili Kidato Cha Nne

By
Image
Risala ni hotuba fupi iliyokatika maandishi na ambayo husomwa mbele ya mgeni rasmi ikielezea kuhusu mafanikio, changamoto na maombi ya kundi fulani. Muundo wa Risala -       Utangulizi. Katika kipengele hiki, cheo cha kiongozi (mgeni rasmi) hutajwa. Pia kundi linalowakilishwa. -       Kiini. Mafanikio ya kundi, changamoto za kundi, mapendekezo na ushauri. -       Hitimisho. Kipengele hiki hukaa shukrani. Sasa hebu tazama mfano huu wa risala: Swali; Jifanye wewe ni mwanafunzi wa kidato cha nne na umechaguliwa kuandaa risala itakayosomwa mbele ya mgeni rasmi siku ya mahafali yako ya kumaliza kidato cha nne. Andika risala utakayoisoma siku hiyo. RISALA YA WANAFUNZI WA KIDATO CHA NNE KWA MGENI RASMI Ndugu mgeni rasmi, waalimu, wazazi, wanafunzi wenzetu, wageni waalikwa mabibi na mabwana. Ndugu mgeni rasmi, tunayofuraha kukualika leo hii katika sherehe yetu ya mahafari haya ya kidato cha nne ili usherehekee pamoja nasi na zaidi uweze kusikia mafanikio y
Read More»